Zmarł Pan Stanisław Firszt

Jelenia Góra jest miejscem, w którym historia ma znaczenie jak mało gdzie — także dla współczesności i przyszłości…

To słowa Stanisława Firszta z jednego z wywiadów.

Dziewięć wieków przebogatej przeszłości to nie tylko architektura zamków, pałaców, kościołów i parków. Tu nawet skałki bywały ambonami dla ludzi, którzy z różnych względów nie mogli mieć własnych świątyń…

Z ogromnym żalem przyjąłem wiadomość o śmierci Stanisława Firszta — byłego dyrektora Muzeum Karkonoskiego, a później Muzeum Przyrodniczego. Odszedł Człowiek, który — niezależnie od miejsca i funkcji — nie ustawał w popularyzowaniu wiedzy o Jeleniej Górze. Choć trafił tu już jako dojrzały mężczyzna w 1987 roku, szybko stał się jednym z jej największych ambasadorów.

Z zawodu archeolog, właśnie w Jeleniej Górze odnalazł przestrzeń do realizacji swoich pasji. Wiedział, że nauka jest tym cenniejsza, im bardziej jest zrozumiała i dostępna dla przeciętnego człowieka. Dlatego z jednej strony zaangażował się w działalność Towarzystwa Przyjaciół Nauk, a później — Karkonoskiego Towarzystwa Naukowego. Naturalną koleją rzeczy była również jego aktywna obecność w Towarzystwie Przyjaciół Jeleniej Góry.

Z drugiej strony — publikował dziesiątki poczytnych tekstów o historii miasta na portalu Jelonka.com. Dla innego kręgu odbiorców stworzył i przez wiele lat prowadził wydawnictwo Skarby Ducha Gór (1997–2008). Niemal każdy Rocznik Jeleniogórski zawierał teksty jego autorstwa. Reakcje czytelników dowodzą, że jego publikacje były szeroko odbierane i komentowane — dla wielu osób stały się one pierwszym źródłem wiedzy o niezwykłym miejscu, w którym przyszło im żyć.

Żartował, że jest człowiekiem urodzonym dla historii — skoro przyszedł na świat w roku powstania Układu Warszawskiego, a pracę zawodową rozpoczął w rocznicę bitwy pod Grunwaldem, to mógł być tylko historykiem.

Rozumiał miasto po swojemu — trudno było przekonać go do zmiany zdania, bo w ocenie faktów bywał przekorny i uparty. Wielu autorów prac na temat historii Jeleniej Góry zawdzięcza mu jednak życzliwą, krytyczną konsultację, a nierzadko także istotną pomoc.

U schyłku życia opublikował dwie książki: Ciekawostki Jeleniej Góry i okolic oraz — zaledwie miesiąc temu — Ciekawostki z Cieplic Śląskich i okolic. Spieszył się z jej wydaniem, jakby przeczuwał, że może nie zdążyć jej zobaczyć...

Rodzinie, Przyjaciołom i Znajomym Stanisława Firszta składam wyrazy głębokiego współczucia.

Jerzy Łużniak

Prezydent Jeleniej Góry