Matury próbne w jeleniogórskich szkołach ponadpodstawowych
W dniach od 3 do 16 marca br. uczniowie klas maturalnych w kraju zdają próbne egzaminy maturalne, zaproponowane przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Jak wygląda sytuacja w poszczególnych szkołach?
Pierwsze trzy dni to egzaminy pisemne z języka polskiego, matematyki i języka angielskiego na poziomie podstawowym. W kolejnych dniach odbywały się testy diagnostyczne z innych języków obcych na poziomie podstawowym oraz przedmiotów takich jak język polski, matematyka, biologia, chemia, fizyka i inne – na poziomie rozszerzonym. Wiele ze szkół wcześniej zdecydowało o tym, że uczniowie popróbują swoich sił przystępując do zadań maturalnych zaproponowanych przez wydawnictwa „Nowa Era” czy „Operon” – podmioty, które już od wielu lat wspomagają maturzystów w poszerzaniu wiedzy i szlifowaniu umiejętności przed właściwym egzaminem w maju. Poniżej krótki przegląd, jak wyglądają próbne egzaminy w jeleniogórskich szkołach.
I LO
W I Liceum Ogólnokształcącym im. Stefana Żeromskiego prawie wszyscy uczniowie uczestniczą w próbnym egzaminie maturalnym organizowanym przez CKE. Propozycja przystąpienia do próbnego egzaminu maturalnego spotkała się z dużym zainteresowaniem. W pierwszych dniach do egzaminów z zakresu podstawowego tj.: język polski, matematyka, języki obce - j. angielski, niemiecki, francuski, rosyjski, hiszpański, przystąpiło 97% tegorocznych maturzystów. Dodatkowo, każdy uczeń mógł zadeklarować udział w dowolnej liczbie egzaminów na poziomie rozszerzonym (tj.: j. polski, matematyka, fizyka, chemia, biologia, geografia, informatyka, historia, języki obce, historia sztuki). Egzaminy odbywały się i odbywają w szkole, w formie stacjonarnej z zachowaniem zasad reżimu sanitarnego zgodnie ze specjalnymi wytycznymi Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, Ministerstwa Edukacji i Nauki a także Głównego Inspektoratu Sanitarnego . Uczniowie zostali podzieleni na dwie grupy, dla każdej przeznaczono osobne wejście do budynku szkoły i osobne szatnie, po wejściu do budynku wszyscy są zobowiązani zdezynfekować dłonie, na terenie szkoły obowiązuje noszenie maseczek. W salach uczniowie zajmują miejsca w ławkach co 1,5 - 2 m. Sale egzaminacyjne przed i po egzaminach są dezynfekowane oraz obowiązkowo wietrzone, nauczyciele z zespołów nadzorujących rozdają i odbierają w rękawiczkach arkusze egzaminacyjne. Próbny egzamin maturalny to diagnoza wiadomości i umiejętności uczniów na trzy miesiące przed właściwym egzaminem maturalnym. Po sprawdzeniu i ocenie wypełnionych arkuszy przez nauczycieli, ich wyniki będą omawiane z uczniami. Najcenniejszą informacją zwrotną dla uczniów będzie rozpoznanie ewentualnych luk w wiadomościach czy umiejętnościach, które zdążą jeszcze uzupełnić przed egzaminem majowym. Podobne zasady zarówno co do reżimu prowadzenia egzaminów w reżimie sanitarnym jak i sposobu oceniania, analiz, konsultacji oraz rozmów nauczycieli z uczniami po zakończonym egzaminie obowiązują we wszystkich szkołach, które podjęły się przeprowadzenia testów diagnostycznych w porozumieniu z Centralną Komisją Egzaminacyjną.
II LO
W II Liceum Ogólnokształcącym i. Cypriana Kamila Norwida w Jeleniej Górze do egzaminu ze wszystkich przedmiotów i na każdym poziomie przystąpiło 180 abiturientów. W tej szkole to jest już druga próba zmierzenia się z zagadnieniami egzaminów maturalnych – pierwsza odbyła się z udziałem Wydawnictwa „Operon”, obecna - we współpracy z CKE. Kilku nauczycieli wraz z uczniami klas, które są przez nich prowadzone zdecydowało się również na przeprowadzenie próbnej matury z wydawnictwem „Nowa Era”. Przebieg poszczególnych egzaminów przebiegał i przebiega spokojnie – nie ma żadnych sygnałów o zakłóceniach czy specjalnych „niespodziankach”, które miałyby spotkać uczniów przy rozwiązywaniu zagadnień z poszczególnych przedmiotów.
III LO
W III Liceum Ogólnokształcącym im. Jędrzeja Śniadeckiego w ZSOiT w Jeleniej Górze do próbnych egzaminów maturalnych w marcu 2021, w grupie 118 uczniów kończących szkołę, język polski postanowiło zdawać 54 uczniów, matematykę 55 abiturientów, język angielski – 43 osoby, język niemiecki – 6 osób. Pośród opinii i refleksji poegzaminacyjnych z ust uczniów i nauczycieli usłyszeć było można, że w zakresie języka polskiego zaproponowane zagadnienia świetnie korespondują ze współczesnością i codziennymi doświadczeniami ucznia w roli słuchacza. Poziom większości zadań nie odbiega od standardów wymagań i jest właściwy dla przeciętnie przygotowanego ucznia. Dwa z zadań wymagały znajomości „Pana Tadeusza”, co sprawdza znajomość lektury i jej rozumienie w kontekście problematyki poruszanej w artykule . Zadanie ciekawe i sprawdzające wiedzę polonistyczną. Natomiast tekst S. Karpowicz – Słowikowskiej był o wiele trudniejszy dla uczniów. Zwykle patrzą oni na pozytywizm jako na epokę diametralnie różną od romantyzmu. Autorka pokazuje trwałość paradygmatu romantycznego w pozytywizmie i jego kontynuację w prozie B. Prusa. Takie podejście jest na pewno dla uczniów zaskakujące. To tylko skromny fragment wielu ocen i opinii dotyczący szerszego zakresu materiału, do którego młodzież została zmobilizowana aby wykazać się jego znajomością. Natomiast wnioski nauczycieli sugerują, że zaproponowane zostały zagadnienia w oparciu o kanon lektur. Poloniści wkładający ogrom wysiłku w omawianie na lekcjach „Pana Tadeusza” i „Lalki” czują satysfakcję, że ta praca jest potrzebna i wykorzystana przez maturzystów. W ubiegłych latach eksperymentowano z tekstami w ogóle nieomawianymi w szkole co podważało sens pracy lekcyjnej nad kanonem lektur. Trzy tematy wypracowań do wyboru to dobry kierunek. Nawet pięć tematów do wyboru nie byłoby przesadą. Zadania przedstawione maturzystom z języka angielskiego na poziomie podstawowym zgodnie z pułapem matury właściwej z zachowaniem wymagań z podstawy programowej. Matematyka w poziomie podstawowym - arkusz standardowy, polecenia do zadań czytelne; zbyt dużo zadań dotyczących ciągów.
ZST „Mechanik”
Jeśli chodzi o sposób prowadzenia próbnych matur w Zespole Szkół Technicznych "Mechanik" w Jeleniej Górze to wówczas, kiedy w pierwszym przewidzianym terminie matur próbnych wydawnictwa „Operon” i „Nowa Era” dostarczały szkołom arkusze – skorzystano z tej możliwości i w trybie stacjonarnym, z zachowaniem wszystkich zasad reżimu sanitarnego związanego z COVID-19 - przeprowadzono zaproponowane testy diagnostyczne we wszystkich oddziałach maturalnych (j. polski, matematyka, języki obce w listopadzie 2020 roku). Obecnie - zgodnie z rekomendacją CKE a następnie Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej, po uzgodnieniu z Samorządem Uczniowskim i Radą Rodziców - matury próbne odbywają się tylko w oddziałach maturalnych, które wyraziły akces w tym względzie - via Internet, tj. w trybie "na odległość" (j. polski, matematyka i j. Angielski).
ZSE-T
W Zespole Szkół Ekonomiczno-Turystycznych im. Unii Europejskiej, tegorocznych maturzystów jest 71 osób. Przygotowania do egzaminu maturalnego trwają od września bieżącego roku szkolnego. Szkoła dała możliwość uczniom wzięcia udziału w „Ogólnopolskiej Próbnej Maturze z wydawnictwem Operon” w części pisemnej z przedmiotów obowiązkowych na poziomie podstawowym (język polski, matematyka, język obcy – angielski lub niemiecki) oraz przedmiotów dodatkowych na poziomie rozszerzonym (przedmioty, które uczniowie wybrali dodatkowo). Przedmioty obowiązkowe uczniowie pisali w szkole, przedmioty dodatkowe – samodzielnie w domu i zostały omówione wspólnie na lekcji i indywidualnie z nauczycielami. Uczniowie ZSET brali też udział w „Ogólnopolskim Teście Diagnostycznym CKE/MEiN” (tzw. próbny egzamin maturalny) – w części pisemnej z przedmiotów obowiązkowych na poziomie podstawowym (język polski, matematyka). Testy z w/w przedmiotów uczniowie pisali stacjonarnie, w szkole. Arkusze z pozostałych przedmiotów – uczniowie będą rozwiązywać w trakcie poświęconych na to lekcjach lub podczas samodzielnej pracy – nauczyciele omówią zadania, wskażą błędy, wyjaśnią wszelkie wątpliwości uczniów. Odbędą się także konsultacje z przedmiotów maturalnych obowiązkowych (wg zgłoszonych potrzeb uczniów).
ZS Elektronicznych
W Zespole Szkół Elektronicznych im. Obrońców Poczty Polskiej w Jeleniej Górze uczniowie podjęli zagadnienia opracowane w arkuszach maturalnych przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Maturę w tym roku szkolnym zdaje 124 uczniów. Zarówno młodzież jak i poloniści stwierdzili, że próbna matura z języka polskiego nie była trudna. Tematy wypracowań przystępne, pozwalające uczniom na napisanie ciekawych prac. Jak zwykle najwięcej kontrowersji wśród uczniów budziła matematyka. Jedni twierdzili, że była łatwa, inni im zaprzeczali twierdząc, że była trudna. Nauczyciele uczący matematyki opiniowali, że zadania zamknięte nie powinny sprawiać trudności, natomiast otwarte były „dziwnie skonstruowane”. Język angielski w odczuciu piszących i anglistów przygotowujących do matury – nie sprawiał trudności.
ZSLiZ nr 2
W Zespole Szkół Licealnych i Zawodowych nr 2 im. Stanisława Staszica w Jeleniej Górze w obecnym roku szkolnym po raz pierwszy do matury przystąpiło 16 uczniów. Maturę próbną jest prowadzona on-line w oparciu o narzędzia przygotowane przez CKE. Według nauczycieli matematyków przedstawiony zestaw zawierał zadania, które przewidziane były w wymogach CKE jak również dostosowane do kryteriów biorących pod uwagę uwarunkowania szalejącej pandemii w kraju a w związku z tym, długi okres nauczania zdalnego w szkołach. Uczniowie tej szkoły mają problemy z podsumowaniem materiału z 4 lat, na poziomie działu lub kilku lekcji wypadają dobrze ale zdarzało się, że spora ilość materiału i różnorodność zadań w jednym arkuszu wprowadzała ich w stres i brak koncentracji. Bywało, że gubili się przy najdrobniejszych szczegółach a działo się to za przyczyną braku umiejętności czytania ze zrozumieniem. Jest im zdecydowanie trudniej w sytuacji, gdy zostają z tekstem sami w porównaniu z analizą dowolnego zadania podczas lekcji, gdzie nauczyciel jest obok i może choćby naprowadzić ucznia na właściwą ścieżkę. Uczniowie bardzo często oczekują takiej pomocy zwłaszcza w matematyce – przedmiocie trudnym niekiedy i dla ucznia liceum. Dodatkowym elementem powodującym trudności jest zaistniała sytuacja – pandemia i nauczanie zdalne w tym czasie. Wg polonistów ZSLiZ nr2, egzamin pisemny z języka polskiego nie był zbyt trudny i zawierał zakres materiału zgodny z wymaganiami egzaminacyjnymi. Arkusz z języków obcych jest na poziomie lat poprzednich i nie powinien był sprawiać kłopotów. Zakres materiałów był podobny jak w latach poprzednich. Podsumowując poziom testów diagnostycznych jako narzędzia można uznać za przeciętny. Dla uczniów technikum mógł być problematyczny. Natomiast sami uczniowie podchodzą do matury i przewidywanych przez nich ocen z wielkim optymizmem.
ZSRzArt
W Zespole Szkół Rzemiosł Artystycznych im. Stanisława Wyspiańskiego w Jeleniej Górze do próbnego egzaminu maturalnego przystąpiło 36 z 42 tegorocznych maturzystów. Szkoła zapewniła arkusze egzaminacyjne udostępnione przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Sprawdzian został przeprowadzony w warunkach rzeczywistych, zbliżonych do właściwego. Uczniowie zdający język polski ocenili poziom zadań jako średni. Na ogół nie mieli problemu ze zrozumieniem tematu wypracowania i jego realizacją. Jako trudniejsze ocenili zadania do części ,,Rozumienie czytanego tekstu”. Uczniowie, którym matematyka nie sprawia trudności, zadania zamknięte uznali za łatwe. Trudność sprawiły zadania na dowodzenie. Uczniowie twierdzili, że czas na rozwiązanie był dla nich nieco za krótki. Maturzyści, dla których matematyka jest tzw. „piętą achillesową” uświadomili sobie, jak sporo zagadnień jeszcze muszą powtórzyć. Lepszego opanowania wymagają ciągi i geometria. Język angielski nie sprawił zdającym większych trudności, zgodnie twierdzili że egzamin był łatwy. Zadania ze słuchu były proste, tekst był wyraźnie nagrany, stopień skomplikowania nagranych wypowiedzi nie był zbyt wymagający. Zadania zamknięte na rozumienie tekstu uczniowie uznali za najłatwiejszą część całego egzaminu. Temat wypracowania większość uczniów uznała za prosty. Pozostałe próbne egzaminy maturalne z zadeklarowanych przez uczniów przedmiotów na poziomie rozszerzonym po publikacji zostaną udostępnione nauczycielom przedmiotowym w celu ich omówienia podczas zajęć.
ZSP-U
W Zespole Szkół Przyrodniczo-Usługowych w Jeleniej Górze odbyła się próbna matura z Operonem z 3 przedmiotów: język polskiego, matematyki i języka obcego nowożytnego w lutym br. Zagadnienia do rozwiązania lub opracowania z pozostałych przedmiotów uczniowie otrzymywali indywidualnie do domu a rezultaty swojej pracy omawiali z nauczycielami na konsultacjach. Niezależnie od wcześniej opisanych działań 3 i 4 marca odbyły się również stacjonarne egzaminy próbne przygotowane przez CKE i rekomendowane przez MEiN. W tym zestawieniu szkoła zrezygnowała ze zdawania przez uczniów egzaminu z języka obcego nowożytnego z uwagi na to, że wyniki po „pierwszej próbnej maturze” są zadowalające. Podczas jej zdawania pojawiło się kilka trudności w organizacji całego przedsięwzięcia. Uczniowie mając problem z postawieniem dobrej tezy i argumentacji w rozprawkach spowodowało, że wyniki prac były zerowane. „Druga matura” z języka polskiego wyszła już dużo lepiej. Uczniowie mieli też więcej przećwiczonych, napisanych rozprawek i trafili na tematy przerobione w ciągu ostatnich 2 tygodni. Matura z „Operonem” z matematyki wypadła słabo. Najwyższy wynik to 98 %, ale najniższe były na poziomie 12%. Spora część uczniów nie próbowała podjąć zadań otwartych i wychodziła z matury po godzinie.
Podczas matur próbnych, które odbyły się stacjonarnie w szkołach zachowane były środki bezpieczeństwa ze względu na stan epidemiologiczny spowodowany COVID-19 zgodnie z wytycznymi dotyczącymi organizowania i przeprowadzania egzaminów próbnych (wytyczne podstawowe, wytyczne środków ochrony osobistej, wytyczne dotyczące środków bezpieczeństwa związanych z organizacją przestrzeni, sal egzaminacyjnych i inne). Organizacja i przebieg próbnych egzaminów maturalnych przebiegała sprawnie pod względem organizacyjnym, dostosowania się nauczycieli i zdających do obowiązujących wymagań.
Na podstawie analizy prac zostały zaobserwowane zagadnienia sprawiające uczniom trudności:
• w zakresie języka polskiego - polecenia w czytaniach ze zrozumieniem, w których trzeba było wyjaśnić funkcję pytań i metafory, w pracach pisemnych – jasne i wyczerpujące formułowanie stanowiska (postawienie tezy), jego pogłębione uzasadnienie oraz dobór materiału argumentacyjnego;
• w zakresie matematyki - zadania otwarte, zadania na dowodzenie;
• w zakresie języka obcego (angielski/niemiecki) - określenie kontekstu w obszarze rozumienia tekstu czytanego, poprawność i stosowanie środków językowych i leksykalno-gramatycznych, rozumienie i tworzenie tekstów pisanych.
W związku z powyższym nauczyciele poszczególnych przedmiotów dążą do podwyższenia umiejętności uczniów:
• prace są omawiane i analizowane indywidualnie;
• zostają wskazane elementy, które należy poprawić;
• wskazywane zostają dodatkowe materiały do ćwiczeń;
• ustalane zostają terminy sprawdzianów o charakterze powtórkowym;
• sprawdzenie umiejętności pisania/rozwiązywania zadań (na materiałach CKE) na poszczególnych lekcjach.
Współbieżnie z podjętymi działaniami a przede wszystkim zgodnie z filozofią prowadzenia matury próbnej z ust uczniów i nauczycieli padają deklaracje o położeniu jeszcze większego nacisku na dodatkowy wysiłek konieczny do poniesienia w związku z niwelowaniem dostrzeżonych niedociągnięć i braków w obszarach wiedzy. Dogłębne analizy wyników i zdarzeń jakie mogły się przyczynić do takiej sytuacji mają lub będą miały miejsce w najbliższym czasie. Trzeba mieć nadzieję, że wypłyną z nich konstruktywne wnioski, które będą miały wpływ na lepsze przygotowanie młodzieży do majowego egzaminu maturalnego. A łatwo nie będzie, bo pamiętać należy, że tegoroczne przygotowania do matury obciążone są ciężarem zdecydowanie trudniejszej pracy on-line i brakiem bezpośredniego kontaktu uczniów z nauczycielem. Nie mniej jednak jest jeszcze trochę czasu na intensywną pracę przed ostatecznymi terminami egzaminów. Tak więc trzymamy kciuki za tegorocznych Maturzystów życząc Im połamania piór i długopisów w trakcie prawdziwej majowej matury.